W maju nasze ogrody pełne są już bujnej zieleni i toną w powodzi kwiatów. Ale wśród pięknie kwitnących krzewów i bylin, równie intensywnie, i to w każdym możliwym miejscu, wyrastają niestety również chwasty – zmora ogrodników i właścicieli ogrodów.
O tym, że chwasty będą próbowały opanować otoczenie naszego domu warto pomyśleć jeszcze zanim założymy ogród. Glebę na niezagospodarowanej działce należy więc dokładnie i skutecznie odchwaścić.
Można w tym celu zastosować oprysk herbicydem (np.Roundap). Zabieg ten powinien być wykonywany w odpowiedniej odzieży ochronnej, rękawicach i okularach, przy pogodzie bezdeszczowej i bezwietrznej. Należy pamiętać, że Roundap niszczy rośliny wnikając do ich łodyg i korzeni poprzez liście, a więc chwastów przed opryskiem nie kosimy. O skuteczności zabiegu świadczą brązowiejące po około dwóch tygodniach liście i łodygi, ale zdarza się, że zabieg trzeba powtórzyć.
Jeśli nie chcemy stosować oprysków chemicznych, wówczas należy nisko skosić chwasty, a następnie teren zaorać, zbronować (aby wyciągnąć i wygrabić korzenie i kłącza chwastów) i wyrównać glebogryzarką. Glebę na małych działkach wystarczy przekopać na głębokość szpadla, a chwasty usunąć ręcznie lub za pomocą grabi.
Dokładne usunięcie chwastów z podłoża na tym etapie budowy ogrodu jest ogromnie ważne dla jego późniejszego wyglądu. Jest to jednak dopiero połowa sukcesu.
W glebie, oprócz maleńkich korzonków, których nie jesteśmy już w stanie usunąć, zostały jeszcze nasiona chwastów zdolne wykiełkować nawet po dwóch, trzech latach. Dodatkowo od tego momentu na naszą pięknie przygotowaną glebę systematycznie będą nanoszone przez wiatr nasiona chwastów z najbliższej okolicy.
Dlatego kiedy podłoże na działce jest już wyrównane, a miejsca przeznaczone pod rabaty wytyczone, możemy ich powierzchnię wyłożyć agrowłókniną, a następnie, po posadzeniu roślin ozdobnych, wyściółkować kilkucentymetrową warstwą kory drzew iglastych lub gruboziarnistego żwiru. Zabieg ten uniemożliwi wzrost nasionom i korzonkom ukrytym w glebie i znacznie utrudni ukorzenienie się niechcianym przybyszom spoza ogrodu.
Rozwój chwastów doskonale ograniczają również tzw. rośliny okrywowe, inaczej zadarniające. Warto je sadzić pomiędzy krzewami, kępami większych bylin i pod koronami drzew, gdyż oprócz tego, że są dekoracyjne, dodatkowo skutecznie ograniczają wzrost chwastów, pokrywając podłoże zwartym kobiercem lub płożąc się nisko przy ziemi. Trzeba tylko umiejętnie dobrać odpowiednie rośliny zadarniające do odpowiednich warunków siedliskowych.
Do najpopularniejszych roślin zadarniających miejsca cieniste w ogrodzie, a więc głównie pod koronami drzew i większych krzewów, przy północnych ścianach budynków lub przy murach, należą funkie – byliny o przepięknych, dekoracyjnych liściach w niezliczonej ilości odmian.
Fot. 2. wśród funkii zdarzają się prawdziwe olbrzymy – jeden liść może z powodzeniem zastąpić parasol dla dziecka
W cieniu i półcieniu sprawdzi się też zimozielony barwinek, runianka japońska, dąbrówka rozłogowa, tojeść rozesłana, bluszcze oraz trzmieliny, a z iglaków - płożące cisy.
Fot. 4. kwiaty dąbrówki rozłogowej mają rzadko spotykany wśród roślin, czystoniebieski kolor; odmiana 'Atropurpurea' (na zdj.) ma dodatkowo bordowozielone liście
Fot. 5. tojeść rozesłana pokrywa podłoże gęstym dywanem liści, który zakwita w czerwcu na żółto
Fot.7. jałowiec wirginijski 'Grey Owl' dość szybko osiąga 2,5 m szerokości; jego ozdobą są srebrnoniebieskie igły
Fot.9. płomyk szydlasty nadaje się na skalniaki i do zadarniania niewielkich powierzchni
Niekiedy do pokrywania zielenią większych powierzchni wykorzystuje się nieduże krzewy o pokroju płaskokulistym lub krzaczastym,takie jak róże okrywowe, złotliny lub tawuły japońskie, sadząc je dość blisko siebie i regularnie przycinając.
Fot.11. tawuła japońska 'Goldflame' ma ozobne złocistożółte liście, a młode przyrosty pomarańczowoczerwone; kwitnie natomiast na różowo
Osobną sprawą są chwasty na trawniku. Jeśli zdecydujemy się na ułożenie w naszym ogrodzie trawnika z rolki, wówczas mamy pewność, że wyeliminowaliśmy przynajmniej te zalegające w glebie, gdyż gotowa darń jest już zwarta i gęsta. W przypadku trawnika sianego często zdarza się, że wraz ze wzrostem murawy rusza także wzrost chwastów, dlatego odpowiednie przygotowanie podłoża jest tu tak bardzo istotne.
Na samym początku przenoszonym przez wiatr nasionom z pewnością dużo trudniej jest zakorzenić się w trawniku ułożonym z rolki, niż w sianym. W obu przypadkach jednak regularna pielęgnacja murawy, polegająca na jej systematycznym koszeniu, nawożeniu i podlewaniu powinna w rezultacie zapobiec inwazji chwastów.
Na koniec zapraszamy wszystkich gorąco do zapoznania się z ofertą gotowych projektów oraz zbiorem cennych porad i ciekawostek z dziedziny planowania i realizacji ogrodów.
Tekst i zdjęcia: Małgorzata Klimowicz
ŚWIAT OGRODÓW