Najpopularniejsze kształty dachów – który wybrać do swojego domu?

Kształt dachu to wykończenie domu, wpływające na jego charakter i styl. Ale nie tylko. Kształt determinuje także trudność wykonania dachu, a co za tym idzie – jego finalny koszt. Co więcej, niektóre kształty dachów mogą być niewykonalne w przypadku niektórych projektów. Zobacz, jakie są formalne ograniczenia dla wyboru rodzaju dachu do swojego domu. Przedstawiamy też najpopularniejsze kształty dachów i podpowiadamy, do jakich projektów domów pasują najlepiej.

Kształty dachów i ich formalne ograniczenia

O finalnym wyglądzie dachu decydują jego kształt, kąt nachylenia, kolor i wykończenie. O ile kolor w większości przypadków zależy od preferencji inwestora, o tyle kształt dachu czy kąt jego nachylenia mogą być ograniczone m.in. przez: 

• tzw. Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego lub Warunki Zabudowy,
• warunki pogodowe występujące na danym obszarze,
• bardzo wysokie koszty wykonania danej konstrukcji,
• a czasem wszystkie powyższe.

Co to oznacza w praktyce? Jeśli marzy Ci się willa z płaskim dachem, ale planujesz budowę na górzystych terenach o dużych opadach śniegu w ciągu roku, prawdopodobnie nie dostaniesz zgody miejscowego architekta na wykonanie takiego projektu. 

Kształt dachu wpływa bowiem nie tylko na estetykę budynku czy funkcjonalność wnętrza, ale także zapewnia:

• odprowadzanie wody z połaci, 
• opór przed wiatrem,
• izolację cieplną budynku. 

W tym wypadku płaski dach byłby niewystarczający do warunków atmosferycznych panujących na danym terenie. 

Dodatkowo musisz liczyć się z tym, że MPZP narzuci Ci budowę domu nawiązującego do aktualnie istniejących okolicznych zabudowań, a więc np. domu o stromym dachu i dwuspadowym kształcie.

Więcej o kącie nachylenia dachu piszemy w tym artykule. 

Najpopularniejsze kształty dachów

Załóżmy, że nie ograniczają Cię wyżej wspomniane kwestie i możesz dowolnie wybrać kształt dachu. Poniżej omawiamy, jakie są podstawowe wady i zalety najpopularniejszych kształtów dachów. Podpowiadamy też, jak dobrać kształt dachu do projektu domu.

Dach płaski

To najprostszy ze wszystkich dachów. Idealnie sprawdzi się w domach parterowych lub piętrowych domach o prostej bryle. Jego nachylenie wynosi minimum 3 stopnie, a zaletą jest to, że możesz urządzić na nim taras lub ogródek. Wadą jest konieczność odśnieżania zimą. Pamiętaj też, że płaski dach nie może być wyłożony np. ciężkimi ceramicznymi lub betonowymi dachówkami, ale lekkim pokryciem o wysokiej szczelności.

Jednospadowy kształt dachu

Ten rodzaj dachu zbudowany jest z jednej połaci, która opiera się na najwyższej ścianie nośnej budynku i spada w przeciwnym kierunku. Zaletą jest jego stosunkowo niski koszt oraz skuteczność odprowadzania wody i śniegu, a wadą – ograniczenie przestrzeni na poddaszu użytkowym. To rozwiązanie stosowane raczej w wąskich i długich domach, w których rozpiętość między ścianami nie przekracza 6 metrów. 

Dachy dwuspadowe

To klasyczny i popularny kształt dachu. Jest prosty i tani w budowie. Złożony jest z dwóch połaci połączonych kalenicą. Połacie dachu dwuspadowego mogą być asymetryczne, tzn. nie muszą być nachylone pod tym samym kątem. Zaletą tego kształtu dachu jest fakt, że pozwala na termoizolację z zachowaniem szczeliny wentylacyjnej, a więc możliwe jest stworzenie pod nim funkcjonalnego poddasza użytkowego. Poddasze użytkowe możesz łatwo doświetlić prostymi oknami na ścianach szczytowych (co jest niemożliwe np. w przypadku dachów namiotowych czy kopertowych). 

Czterospadowe kształty dachów

Najpopularniejsze z nich to dachy kopertowe (złożone z dwóch połaci w kształcie trapezów i dwóch połaci w kształcie trójkątów) oraz dachy namiotowe (złożone z czterech identycznych trójkątnych połaci połączonych na wierzchołku dachu). 

Dachy kopertowe wykorzystywane są w klasycznych projektach domów. Ich poddasze ma wiele skosów, co ogranicza powierzchnię użytkową. Co więcej, chcąc doświetlić poddasze, musisz zamontować okna połaciowe lub lukarny. Nadmiar tych drugich może zaburzyć proporcje budynku. 

Dachy namiotowe wyglądem przypominają piramidę i doskonale wyglądają na domach o bryle sześcianu. Aranżacja poddasza pod takim dachem jest trudna z uwagi na liczbę skosów. W tym wypadku – podobnie jak w przypadku dachu kopertowego – chcąc doświetlić poddasze, musisz zamontować okna połaciowe lub lukarny.

Dachy kopertowy i namiotowy wymagają montażu wysokiego komina, by wytworzyć w nim wystarczający ciąg (dla porównania, w przypadku dachów jedno- lub dwuspadowych komin usytuowany jest przy ścianach szczytowych). 

Kształty dachów wielospadowe i mansardowe – trudne i kosztowne, ale efektowne

Dachy wielospadowe są najtrudniejsze i najdroższe w budowie, ale jednocześnie najefektowniejsze wizerunkowo. Polecane są do domów o dużych powierzchniach z dużą liczbą pomieszczeń. 

Dach mansardowy może mieć dwie lub cztery połacie, przy czym każda z nich załamuje się w pewnym momencie pod innym kątem. To dach bardzo trudny w budowie, ale bardzo efektownie wygląda. Jego największą zaletą jest maksymalne wykorzystanie przestrzeni na poddaszu użytkowym.

Kształty dachów – które są najtańsze? 

Wydawać by się mogło, że najtańszym rodzajem dachu jest dach płaski. Jednak koszt jego budowy podnoszą odpowiednia hydroizolacja i odwodnienie, a także wzmocniona konstrukcja (ze względu na ryzyko obciążenia śniegiem). 

Dlatego najoptymalniejszymi kosztowo dachami są dachy jednospadowe i dwuspadowe. Dachy czterospadowe czy wielospadowe są kosztowne ze względu na złożoność projektu i trudność jego wykonania.